زمستان در مناطقی با آب و هوای سرد مستلزم شرایط رانندگی خطرناک و غیرقابل پیشبینی است، که با تجمع برف و یخ، جادهها را ناامن میسازد. بیش از 70 سال است که راهحل این مشکل، پوشاندن جادهها با کلرید سدیمبوده است که به نمک جاده یا نمک سفید معروف است. نمک نقطه انجماد برف و یخ را بالا میبرد و از یخبندان جلوگیری میکند و بطور کلی باعث میشود برف در دماهای پایینتری ذوب شود. استفاده از کلرید سدیم یا دیگر یخزداها، ایمنی جاده ها را در فصول سرد بالا میبرد.
اما، مشکل استفاده از نمک برای آب کردن یخ جادهها این است که کلرید سدیم به جادههای بتنی آسیب میزند. در جایی که نمک، توده برف را ذوب میکند، گل و لای همراه با نمک ایجاد شده میتواند وارد بتن شود. اگر این مایع وارد بتن شود و مجددا یخ بزند، میتواند بتن را بشکند و ترکهایی در بتن ایجاد کند. علاوه براین، کلرید موجود در نمک خاصیت خورندگی دارد. این کلرید با نفوذ به بتن متخلخل، میتواند به آرماتورهای فلزی داخل سازه برسد و مسبب زنگ زدگی و آسیب های جدی در طولانی مدت شود.
تأثیرات کلرید سدیم بر جادههای بتنی تنها نگرانی نیست که در مورد استفاده از آن میدانیم. گل و لای نمک ایجاد شده اغلب با خاک و آبهای زیرزمینی مخلوط میشود و آن را آلوده میکند. بههمین دلیل، متخصصان به دنبال جایگزینهای سازگار با محیط زیست برای نمک جاده هستند. جایگزینهای پیشنهادی دیگر میتواند کلریدهای دیگر – مانند کلرید منیزیم، کلرید کلسیم و کلرید پتاسیم – و حتی مایعاتی دور از انتظار شما مانند آب چغندر باشد.
برخی از محبوبترین پیشنهادهای جایگزین کلرید سدیم عبارتند از:
آب چغندر:
مولکولهای قند موجود در آب چغندر تأثیری مشابه نمک موجود در نمک جاده، در برهم زدن تشکیل کریستالهای یخ دارند. امروزه بسیاری از جوامع از این خاصیت استفاده کردهاند، نمک جاده و آب چغندر را مخلوط کردهاند تا میزان مصرف نمک مورد نیاز در جادهها را به حداقل برسانند.
اوره:
که معمولاً به صورت کود استفاده میشود، بهعنوان یکی از محبوبترین یخزداها و ضدیخها مورداستفاده قرار گرفته است. با وجود اینکهوره کمتر از سنگ نمک خاصیت خورندگی دارد، اما به دلیل نیتروژن بالای آن برای گیاهان و بستر منابع آبی خطرناک است.
شن، خاکستر،قهوه آسیاب شده، خاک گربه و موارد دیگر:
این محلولها برف و یخ را ذوب نمیکنند و تنها اصطکاک بیشتری ایجاد کرده و خطر لیز خوردن و افتادن روی یخ را کاهش میدهند.
در حالی که ثابت شده است که بسیاری از این راهحلها برای محیط زیست و همچنین برای زیرساختها بهتر هستند، اما روند استفاده از این جایگزین ها کند بوده است. این موضوع میتواند به هزینه استفاده از آنها مرتبط باشد: زیرا بسیاری از این جایگزینها در نگاه اوّل گران بهنظر میرسند. با اینحال، استفاده از جایگزین ها با در نظر گرفتن هزینههای ترمیم آسیبهای طولانی مدت زیرساختها و هزینههای مربوط به پاکسازی آسیبهای زیست محیطی ناشی از نمک جاده بصرفه میباشند.
همانطور که ما به دنبال ایجاد آیندهای سبزتر هستیم، استفاده از نمک برای آب کردن یخ جادهها یکی از مسائلی است که در حال حاضر برای آن جایگزینهای بهتری در دسترس میباشد و بهتر است از این جایگزین ها استفاده شود.
