افزودنیهای بتن، مواد معدنی یا شیمیایی هستند که در حین اختلاط به مخلوط بتن اضافه می‌شوند تا خواص جدیدی را در بتن ایجاد کنند. در واقع به جز سیمان، آب و سنگدانه‌ها، هر جزء اضافی دیگر در مواد متشکل بتن، افزودنی نام دارد. مواد افزودنی بلافاصله قبل یا در حین اختلاط مخلوط بتن به آن اضافه می‌شود.

برخی اهداف استفاده از افزودنی به شرح زیر است:

  • خارج کردن هوای مخلوط بتن
  • کاهش میزان تقاضای آب
  •  افزایش کارایی مخلوط
  • تنظیم زمان گیرش
  • دستابی به مقاومت‌های بهتر

افزودنی‌های بتن برای بهبود عملکرد بتن در شرایط مختلف استفاده می‌شود و به دو نوع کلی تقسیم می‌شود: شیمیایی و معدنی

انواع انواع مختلف افزودنی‌های شیمیایی به‌صورت زیر طبقه بندی می شوند.

• افزودنی‌های هواساز – نمک رزین‌های چوب، برخی مواد شوینده مصنوعی، نمک اسیدهای نفتی

افزودنی‌های کاهنده آب یا روان کننده ها– لیگنو سولفونات‌ها، اسیدهای کربوکسیلیک هیدروکسیله و غیره.

افزودنی های زودگیر کننده– کلرید کلسیم، تیوسیانات سدیم و غیره.

افزودنی های کندگیر کننده – لیگنین، بوراکس، قندها و غیره.

• افزودنی‌های ضد خوردگی و غیره.

  • پایه پلی کربوکسیلات اتر و پلی کربوکسیلات استر
  • پایه کلسیم لیگنو سولفونات
  • پایه ملامین فرمالدهید سولفونات
  • پایه نفتالین فرمالدهید سولفونات

جهت ریختن، تراکم و پرداخت سطحی مناسب نیاز است که بتن کارایی لازم را داشته باشد. حصول کارایی در بتن با اضافه کردن افزودنی روان کننده یا کاهنده آب بتن میسر می‌گردد.

در صورتی که این کارایی با اضافه کردن آب مازاد به‌دست آید منجر به وقوع مشکلات عدیده‌ای بخصوص در بتن سخت شده می‌شود. آب مازاد بتن تر را مستعد آب انداختگی نموده و مقاومت و دوام بتن سخت شده را به‌شدت کاهش می‌دهد.

لذا استفاده از روان کننده بسیار ضروری به‌نظر می‌رسد.

کاهنده‌های آب بر پایه پلی کربوکسیلات اتر و پلی کربوکسیلات استر به‌عنوان نسل جدید کاهنده‌های آب شناخته می‌شوند.

فوق روان کننده های پایه پلی کربوکسیلات به واسطه 4 مکانیزم باعث ایجاد کارایی در سیستم‌های سیمانی می‌شوند:

– مکانیزم دافعه الکترواستاتیکی

– مکانیزم ممانعت فضایی

– تشکیل کمپلکس‌های کلسیمی

– عملکرد لوبریکانت

افزودنی‌های معدنی جهت افزایش مقاومت های مکانیکی و بهبود ویژگی‌های دوامی به بتن افزوده می‌شود. برخی از انواع افزودنی‌های معدنی عبارتند از:

میکروسیلیس یا دوده سیلیسی یا سیلیکافیوم

خاکستر بادی یا فلای اش

– سرباره کوره‌های آهن گدازی

– متاکائولین

پوزولان به دسته ای از مواد سیلیسی یا آلومینیومی فاقد خواص سیمانی یا دارای خواص سیمانی اندک گفته می‌شود که در حضور آب با کلسیم هیدروکسید حاصل از هیدراسیون سیمان، واکنش شیمیایی داده و منجر به تشکیل ساختارهای سیلیکاتی مستحکم می‌گردند.